Çocuklarda Akciğer Kanseri Nedir?
Akciğer kanseri, akciğerlerde anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğaldığı ve tümör oluşturduğu bir hastalıktır. Bu hastalık, genellikle yetişkinlerde yaygın olarak görülse de çocuklarda da nadir de olsa meydana gelebilir. Çocuklarda akciğer kanseri, sıradan akciğer enfeksiyonları ve diğer hastalıklarla karıştırılabileceğinden erken tanı zor olabilir.
Çocuklarda akciğer kanserinin en yaygın türleri, küçük hücreli dışı akciğer kanseri (NSCLC) ve küçük hücreli akciğer kanseridir. Ancak, çocukluk çağında görülen akciğer kanserleri genellikle yetişkinlerdekilerle kıyaslandığında farklı özellikler gösterebilir. Çocuklarda akciğer kanseri nadiren görülse de bu durum, ebeveynlerin bilinçli olmalarını gerektirir.
Akciğer kanserinin çocuklarda görülmesinin belli başlı nedenleri ve risk faktörleri vardır. Çocukların akciğerleri henüz tam olarak gelişmediğinden, kanser hücrelerinin gelişmesi için daha müsait bir ortam oluşturabilir. Genetik faktörler, çevresel etkenler ve bağışıklık sisteminin zayıflığı gibi durumlar, akciğer kanseri riskini artırabilir.
Çocuklarda Akciğer Kanserinin Belirtileri
Çocuklarda akciğer kanserinin belirtileri, çoğu zaman soğuk algınlığı veya diğer viral enfeksiyonlarla karıştırılabilir. Bu nedenle, belirtilerin birkaç haftadan uzun sürmesi durumunda mutlaka bir uzmana başvurulması gereklidir. Genel belirtiler şunlardır:
– Sürekli öksürük: Çocuklarda uzun süreli ve geçmeyen bir öksürük, akciğer kanseri belirtisi olabileceğinden dikkatle izlenmelidir. Öksürüğün yanında balgamın kanla karışması, endişe verici bir durumdur.
– Nefes darlığı: Çocuklarda hafif bir aktiviteden sonra nefes darlığı yaşıyorsa, bu durum akciğer kanserinin habercisi olabilir. Nefes alıp vermekte zorlanma, dikkat edilmesi gereken bir belirtidir.
– Göğüs ağrısı: Akciğer kanseri olan çocuklar sıklıkla göğüs ağrısından yakınabilir. Bu ağrı, öksürükle birlikte şiddetlenebilir. Ayrıca, bazı durumlarda sırtta ya da kolda da ağrılar hissedilebilir.
– Halsizlik ve yorgunluk: Çocukların normalden daha yorgun ve halsiz hissetmeleri de önemli bir belirtidir. Yetersiz beslenme ve uykusuzluk gibi faktörler bu durumu tetikleyebilir.
Diğer Belirtiler
Akciğer kanseri ayrıca bazı fiziksel değişiklikler ve sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir. Çocuklarda;
- Sık sık enfeksiyon geçirme
- İştah kaybı
- Beklenmedik kilo kaybı
- Anemi (kansızlık)
- Yüksek ateş
gibi belirtilerin görülmesi, akciğer kanserinin olabileceğini gösterebilir. Ebeveynlerin, bu belirtiler karşısında zaman kaybetmeden bir uzmanla görüşmeleri önemlidir.
Çocuklarda Akciğer Kanserinin Nedenleri ve Risk Faktörleri
Çocuklarda akciğer kanserinin belirli tek bir nedeni yoktur. Ancak bazı faktörler, bu hastalığın gelişme riskini artırabilir:
– Genetik Yatkınlık: Aile geçmişinde kanser öyküsü olan çocuklarda akciğer kanseri riski daha yüksek olabilir. Kalıtsal genetik mutasyonlar, kanserin gelişiminde rol oynar.
– Radyasyona Maruz Kalma: Çocukların, yaşamları boyunca maruz kaldığı radyoseyir (x-ışını gibi) kanser gelişme riskini artırabilir. Özellikle tedavi amaçlı veya genetik bir durum nedeniyle sık radyasyon uygulanan çocuklarda bu risk daha da artar.
– Sigara İçme: Çocuklar, yetişkinlerden etkilendiği gibi belli çevresel faktörlerden de etkilenebilirler. Çocukların yanında sigara içilmesi, ikinci el dumanla maruziyet, akciğer kanseri riskini artıran bir etkendir.
Çocuklarda Akciğer Kanserinin Tanı Süreci
Akciğer kanseri şüphesinin ardından çocuklarda tanı koymak için çeşitli testler yapılır. Bu aşamada doktor tarafından önerilen testler şunlardır:
– Gözlem ve Fiziksel Muayene: Öncelikle, çocuk üzerinde dikkatle gözlem yapılarak fiziksel muayene gerçekleştirilir. Bu aşamada, belirtilerin sıklığı ve şiddeti göz önüne alınır.
– Radyolojik İncelemeler: Akciğer röntgeni veya Bilgisayarlı Tomografi (CT) taraması ile akciğerde herhangi bir anormallik olup olmadığı kontrol edilir. Bu taramalar, tümörlerin tespit edilmesine yardımcı olur.
– Biyopsi: Kesin tanı koymak için en önemli yöntem olan biyopsi, doktor tarafından belirlenen şüpheli alanların örneğinin alınarak incelenmesini sağlar. Böylece kanser hücrelerinin varlığı kesin olarak belirlenir.
Çocuklarda Akciğer Kanserinin Tedavi Süreci
Çocuklarda akciğer kanseri tedavisi, çeşitli faktörlere bağlıdır. Kanserin türü, evresi ve çocuğun genel sağlık durumu tedavi sürecini etkileyen önemli unsurlardır. Tedavi yöntemleri genellikle aşağıdaki gibidir:
– Cerrahi Müdahale: Eğer tümör, cerrahinin mümkün olduğu bir konumda ise, tümörlünün çıkarılması amacıyla cerrahi bir işlem yapılır. Bu işlem genellikle ilk seçenek olarak değerlendirilir.
– Kemoterapi: Kanser hücrelerinin kontrol altına alınması için kemoterapi uygulaması yapılabilir. Kemoterapi, belirli bir süre boyunca ilaçların verilmesiyle gerçekleştirilir ve bu süreçte çocuklarda yan etkiler görülebilir.
– Radyoterapi: Kimi zaman kanserli hücrelerin yok edilmesi amacıyla radyasyon tedavisi de uygulanır. Bu yöntem, kanserin ilerlemesini yavaşlatmaya veya durdurmaya yardımcı olur.
Çocuklarda Akciğer Kanserine Dair Yanlış Bilgiler
Çocukluk dönemindeki malign hastalıklar ile ilgili pek çok yanlış bilgi ve önyargı vardır. Özellikle akciğer kanseri hakkında bazı yanlış bilgi ve inançlar, tedavi sürecinde durumu zorlaştırabilir:
– Akciğer kanseri sadece sigara içenlerde görülur: Bu yanlış bir inançtır. Çocukların akciğer kanseri geliştirme riski, çevresel faktörlerden (mesela pasif içicilik) kaynaklanabilir ve genetik yatkınlık ile de ilişkilidir.
– Çocuk akciğer kanserinden dolayı kesinlikle ölecektir: Modern tıpta akciğer kanseri tedavi edilebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile birçok çocuk sağlığına kavuşabilir.
– Akciğer kanseri, yalnızca yetişkin hastalığıdır: Bu yaygın bir yanlış anlamadır. Çocuklarda da nadiren görülse de, kanser özelinde dikkatli olunması gereken bir konudur.
Sonuç
Akciğer kanseri, çocuklar için oldukça nadir görülen ama potansiyel olarak tehlikeli bir durumdur. Belirtilerinin diğer hastalıklarla karıştırılması, tanının gecikmesine yol açabilir. Ebeveynlerin çocuklarında herhangi bir anormallik gördüklerinde dikkatli olmaları gereklidir. Erken teşhis önemli bir faktördür ve çocuklarda akciğer kanseri tedavisindeki başarı oranını artırır. Dolayısıyla, akciğer kanseri semptomları görüldüğünde zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak şarttır.